Koopkracht voor inwoners Caribisch Nederland gestegen in 2020

De koopkracht in Caribisch Nederland is in 2020 opnieuw toegenomen. Op Bonaire ging de bevolking er in doorsnee 4,2 procent op vooruit ten opzichte van 2019, op Sint Eustatius 2,4 procent en op Saba 4,1 procent. Bij mensen met een uitkering en gezinnen met jonge kinderen steeg de koopkracht het sterkst. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

Koopkracht Caribisch Nederland

Van 2012 tot en met 2017 verbeterde de doorsnee koopkracht op Caribisch Nederland jaarlijks. In 2018 steeg het gemiddelde prijsniveau op Bonaire en Saba meer dan het inkomen op deze eilanden, waardoor de koopkracht er voor het eerst daalde. Vanaf 2019 is er een aantal stappen gezet om de bestaanszekerheid te verbeteren, waardoor de mensen op de drie eilanden er in koopkracht op vooruit gingen. In 2020 werd de kinderbijslag met ruim 30 procent verhoogd. Ook werden de uitkeringen en het wettelijk minimumloon extra verhoogd. De coronasteunmaatregelen hebben ervoor gezorgd dat de meeste werknemers hun baan in 2020 konden behouden en niet in loon achteruitgingen. Ook zijn zelfstandig ondernemers gecompenseerd voor inkomensverlies. Verder daalde het gemiddelde prijsniveau in 2020 op alle drie de eilanden, wat een positief effect had op de koopkracht.

Meer koopkracht voor werkenden en uitkeringsontvangers

De doorsnee koopkracht van personen in huishoudens met voornamelijk inkomen uit werk verbeterde zowel op Bonaire als op Saba met 3,9 procent. Een doorsnee koopkrachtverandering van 3,9 procent houdt in dat de helft van de mensen er 3,9 procent of meer in koopkracht op vooruit ging en de andere helft minder. Op Sint Eustatius groeide de koopkracht van werkenden met 1,6 procent. Personen in huishoudens met vooral inkomen uit een uitkering gingen er op Bonaire in doorsnee het meest in koopkracht op vooruit, namelijk 9 procent. Minder dan één op de vijf personen in deze huishoudens ging er in koopkracht op achteruit.

Koopkrachtwinst bij huishoudens met jonge kinderen

Op alle drie de eilanden verbeterde de koopkracht in doorsnee bij alle huishoudenstypen. Door de verhoging van de kinderbijslag steeg de koopkracht vooral bij personen in huishoudens met minderjarige kinderen. Voor mensen in eenoudergezinnen was de stijging op Bonaire en Saba het grootst. Deze gingen er met respectievelijk 7,4 procent en 6,1 procent op vooruit.

Jonge mensen profiteren het meest

Op alle drie de eilanden steeg de doorsnee koopkracht in alle leeftijdsgroepen. Bij personen in huishoudens met een hoofdkostwinner tot 40 jaar steeg de koopkracht met respectievelijk 5,2 procent, 4,2 procent en 5,9 procent voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba. In de huishoudens waar zij deel van uitmaken zijn vaker minderjarige kinderen, waardoor zij profiteerden van de verhoogde kinderbijslag. Voor 60-plussers verbeterde de koopkracht onder andere door de verhoging van de AOV-uitkeringen.

6 procent koopkrachtstijging voor lage inkomens Bonaire

In alle inkomensgroepen was er in 2020 sprake van koopkrachtstijging. Op Bonaire verbeterde de doorsnee koopkracht het meest bij personen in huishoudens in de laagste 25%- inkomensgroep, namelijk met 6,1 procent. Ook op Sint Eustatius en Saba steeg de koopkracht met 4,5 en 4,8 procent het meest in deze laagste inkomensgroep. Op Saba profiteerden ook personen in huishoudens in de hoogste 25%-inkomensgroep, met 4,7 procent meer koopkracht.

Definities

Koopkrachtontwikkeling

De ontwikkeling van de koopkracht van een persoon is berekend als de procentuele jaar-op-jaar verandering van het gestandaardiseerde besteedbare huishoudensinkomen gecorrigeerd voor de prijsverandering. Deze procentuele veranderingen worden van laag naar hoog gerangschikt en de middelste waarde – ofwel de doorsnee waarde of de mediane waarde – geeft dan uitdrukking aan de koopkrachtverandering van de desbetreffende (sub)populatie. De (dynamische) koopkracht kan door allerlei oorzaken veranderen. Het inkomen verandert bijvoorbeeld door een loonsverhoging, promotie, het aanvaarden van (ander) werk en pensionering. Ook wijzigingen in de huishoudenssamenstelling (een kind gaat het huis uit, partners gaan uit elkaar) leiden tot een inkomensverandering. In de dynamische koopkrachtontwikkeling zijn al deze veranderingen verdisconteerd. De koopkracht voor 2020 wordt berekend ten opzichte van dezelfde groep personen in 2019.

Verbeteren bestaanszekerheid

In 2020 heeft het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) de minimumlonen en de uitkeringen Onderstand, AOV en AWW naast de jaarlijkse indexering met respectievelijk 5, 2 en 5 procent extra verhoogd op Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Bovendien is er een inkomensaanvulling geïntroduceerd voor zelfstandig wonende AOV-gerechtigden en is de Onderstand voor volledig en duurzaam arbeidsongeschikten verhoogd. De arbeidsongeschiktheidstoeslag voor Saba is komen te vervallen. De kinderbijslag is met ruim 30 procent verhoogd, tot bedragen van respectievelijk 83, 85 en 84 dollar per kind per maand voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba.

Coronasteunmaatregelen

Het kabinet heeft tijdens de coronapandemie in 2020 een subsidieregeling voor loonkosten (werkgevers) en inkomensverlies (zelfstandigen) geïntroduceerd om de financiële gevolgen van de coronacrisis zoveel mogelijk te beperken.

Inkomensgroepen

Per persoon is het gemiddelde gestandaardiseerde besteedbaar inkomen van het huishouden over 2019 en 2020 berekend. De indeling van de inkomenskwartielgroepen is gebaseerd op deze gemiddelden over 2019 en 2020. Aldus wordt er gecorrigeerd voor regressie naar het gemiddelde. De inkomensgroepen zijn per eiland bepaald.

Bronnen:

StatLine – Koopkrachtontwikkeling http://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/83551NED/table?dl=36C1A  StatLine – Inkomen tot ijkpunt voor sociaal minimum http://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/84786NED/table?dl=542EF 
StatLine - Inkomen van particuliere huishoudens http://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/83364NED/table?dl=2BFC1 
StatLine – Inkomen van personen http://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/83381NED/table?dl=3C07A 
StatLine - Inkomensongelijkheid http://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/83552NED/table?dl=6A3A1 
Tabellen – Caribisch Nederland; inkomen tot ijkpunt sociaal minimum https://www.cbs.nl/nl-nl/maatwerk/2022/26/caribisch-nederland-inkomen-tot-ijkpunt-sociaal minimum

Relevante link: Privacy – Privacyregels CBS https://www.cbs.nl/nl-nl/over-ons/organisatie/privacy