Kadaster

Waarom

Al in 2010 is het proces gestart om de 3 kadasters op Caribisch Nederland onder de verantwoordelijkheid van het Kadaster Nederland te brengen. De belangrijkste overwegingen waren:

• Kadaster Nederland draagt bij aan verbetering van de openbare registers en de kadastrale registratie in Caribisch Nederland.
• De continuïteit en kwaliteit van de taken is het beste gewaarborgd bij een grotere organisatie.
• Het verbeteren van de rechtszekerheid.

Rol Kadaster

Kadaster Nederland staat op afstand van de politiek. De kerntaak van het Kadaster is registreren en informeren. Uitvoering hiervan faciliteert de overdracht van onroerende goederen, geeft een stimulans aan de vastgoedmarkt en draagt bij aan transparantie. Het Kadaster gaat niet over verdeling van grond en doet zijn werk onafhankelijk van ruimtelijk ordeningsbeleid, maar registreert enkel de stand van zaken met betrekking tot onroerende zaken.

Kadaster Bonaire

Het is niet zo dat het Kadaster op Bonaire slecht functioneert of dat er sprake is van niet nagekomen afspraken. Het onderbrengen bij Kadaster Nederland is dus zeker geen motie van wantrouwen aan het adres van het Kadaster Bonaire. Wel moeten er wat betreft digitalisering en kwaliteit nog slagen worden gemaakt. Bij een grotere organisatie zijn de mogelijkheden hiervoor door schaalvoordelen nu eenmaal veel groter. Technologie en IT-ontwikkelingen bijvoorbeeld gaan razendsnel en zijn duur. De overgang naar Kadaster Nederland maakt verdere digitalisering mogelijk. Door digitalisering wordt de rechtstoestand van vastgoed transparanter, wat de aankoop en financiering van vastgoed bevordert en de dienstverlening verbetert. Gebruikers op Bonaire – eigenaren, notarissen, makelaars, banken projectontwikkelaars – profiteren hiervan.

Consultatie

Het Kadaster Nederland voert zijn taken beleidsneutraal uit, het verlies van autonomie is dus gering. Bovendien kan het Bestuurscollege (BC) via de beoogde wettelijke consultatieprocedure de Bonairiaanse belangen behartigen. Kadaster Nederland moet de standpunten, bijvoorbeeld over tarieven, van het BC afwegen in zijn voorstellen aan de minister voor Milieu en Wonen en ook aangeven hoe deze standpunten zijn verwerkt. Bij de goedkeuring van voorstellen let de minister voor Milieu en Wonen dan ook sterk op de belangen van de eilanden.

Proces

Dat het wetsvoorstel zolang op zich heeft laten wachten komt omdat er veel aandacht is besteed aan zorgvuldige afstemming met Caribisch Nederland en om recht te doen aan de specifieke omstandigheden op de eilanden. Kadaster Nederland heeft sinds 2012 diverse workshops georganiseerd voor en op de eilanden en in het Europees deel van Nederland zelf om de veranderingen in goede banen te leiden. Vele betrokkenen, zoals medewerkers van de kadasters, medewerkers van het eilandbestuur en gedeputeerden, hebben deze workshops bijgewoond. Ook de consulatie van de BC’s over het wetsvoorstel heeft tijd gekost. Complicerende factoren hierbij waren bestuurswisselingen en de wisselende standpunten van de BC’s. Eerdere BC’s waren voorstander van de Kadasterwet BES. Zo is in 2012 een convenant getekend door het toenmalige ministerie van Infrastructuur en Milieu, Kadaster Nederland en het toenmalige Bestuurscollege om invulling te geven aan de overdracht van verantwoordelijkheden. Het huidige BC heeft echter in november 2019 aangegeven het standpunt van het voorgaande BC aan te houden, en dus geen voorstander te zijn van deze wet en wil het Kadaster Bonaire als een zelfstandig OLB-orgaan behouden.

De huidige werknemers krijgen in principe een aanstelling bij Kadaster Nederland.  

Hulp Kadaster Nederland

Kadaster Nederland heeft, vooruitlopend op de overgang, de afgelopen jaren al geholpen bij belangrijke verbeteringen zoals digitalisering van archieven en de realisatie van adequate kantoor- en archiefruimte. Verder heeft Kadaster Nederland werk uit handen genomen op Bonaire door medewerkers in te zetten t.b.v. het maken van een inhaalslag van de kwaliteit (waaronder het scannen van akten), de relatie met RCN, het ontwikkelen van het KadorWeb systeem, contacten met de Belastingdienst en het organiseren van werkconferenties.

Tarieven

Het ligt in de lijn der verwachting dat op termijn de tarieven lager zullen worden. De tarieven in Europees Nederland zijn nu over het algemeen lager dan de tarieven op Bonaire. In veel gevallen zelfs veel lager. Dit geldt voor de meest voorkomende transacties, bijvoorbeeld het inschrijven van een hypotheekakte waar veel mensen mee te maken hebben. Nieuwe tarieven gaan niet meteen in bij het inwerkingtreden van de wet, maar zullen gelet op de consultatieprocedure met het BC pas na verloop van tijd worden doorgevoerd. Het BC kan via de consultatieprocedure invloed uitoefenen op de hoogte van de tarieven.  

Besluit

De Kadasterwet Bes is nu ook goedgekeurd door de Eerste Kamer.