Een grote financiële stap voor inwoners Caribisch Nederland
Verschillende departementen hebben de handen ineen geslagen om Bonaire, Saba en Sint-Eustatius verder te ondersteunen. De investering is bedoeld om met een extra impuls de levensstandaard van de inwoners van Caribisch Nederland te verbeteren. Daarnaast gaat de vrije uitkering van de openbare lichamen fors omhoog. Het kabinet investeert vanaf 2023 structureel 30 miljoen extra in Bonaire, Saba en Sint Eustatius. Daarnaast zullen de departementen ook zelf nog bijdragen om armoede te bestrijden. Dit bedrag wordt met het jaar verhoogd tot 12 miljoen euro structureel in 2025.
Die extra investeringen zijn hard nodig. Armoede en de levensstandaard zijn al tien jaar het grote vraagstuk in Caribisch Nederland. Een orkaan, inflatie en een pandemie zorgden ervoor dat de kosten van het dagelijks leven een stuk duurder werd. Er komt in 2022 in totaal 23 miljoen extra bij en vanaf 2023 wordt dat bedrag verder verhoogd naar structureel 30 miljoen. Met de investering maakt het kabinet de belofte voor structurele investeringen uit het regeerakkoord waar.
Staatssecretaris Van Huffelen: “Het leven op Caribisch Nederland is duur. De kosten voor drinkwater, elektriciteit, telecom en wonen zijn hoog. Voor heel veel mensen is het lastig om rond te komen. Met deze investering kunnen we allereerst zorgen voor hogere inkomens en uitkeringen en lagere maandlasten. Concreet betekent dat bijvoorbeeld het verhogen van uitkeringen en het minimumloon maar ook verlagen van de kosten voor levensonderhoud, zoals drinkwater en energiekosten. Ik blijf mij samen met het kabinet inspannen om ervoor te zorgen dat het dagelijks leven betaalbaarder wordt. Daarnaast maken we in overleg met de eilanden afspraken over bijvoorbeeld natuur, klimaat en toerisme.”
Zo komt er geld voor het behoud van natuur en milieu en de uitvoering van het Natuur- Milieubeleidsplan Caribisch Nederland. Daarin investeert het kabinet 35 miljoen euro in deze kabinetsperiode.
Concreet gaat het om de volgende maatregelen:
- Het wettelijk minimum loon en de uitkeringen worden vanaf 2023 jaarlijks verhoogd, zodat het wettelijk minimum loon in 2025 op het sociaal minimum ligt (+28% op Bonaire, + 18% op Sint Eustatius, + 23% op Saba)
- Het bedrag van een alleenstaande in de onderstand die zelfstandig woont gaat daarnaast stapsgewijs van 55% naar 70% in 2025;
- Het bedrag van de kinderbijslag wordt per 1 juli 2022 verhoogd met $10 en per 1 januari 2023 met nog eens $ 10 per maand per kind.
- Er wordt een werkloosheidsregeling ingevoerd in Caribisch Nederland;
- Er komen structurele subsidies voor drinkwater;
- Voor volkshuisvesting komen middelen beschikbaar, waardoor de bouw van 204 sociale huurwoningen op Bonaire kunnen worden versneld en een eerste tranche van 10 woningen op Sint Eustatius kunnen worden gerenoveerd;
- Versterken van de arbeidsbemiddeling door o.a. budget voor opleidings- en ontwikkelingsprogramma’s en om- en bijscholingsprogramma’ s
- Versterken van duurzame regionale samenwerking in beroepsonderwijs, o.a. door stagefonds en versterken van de samenwerking van de opleidingen in de toerismesector met Curaçao en Sint Maarten;
- Het fors versterken van de middelen voor de openbare lichamen zelf, vooral naar de vrije uitkering. De eilandbesturen krijgen vanaf 2025 structureel €13 miljoen meer middelen voor eilandelijke taken. Daarnaast is € 10 miljoen beschikbaar voor incidentele achterstanden.
De precieze invulling van de bedrage zijn te vinden in bijlage 1.
* Er is in 2022 in totaal € 23 mln. beschikbaar en vanaf 2023 structureel € 30 mln. Over de precieze invulling vindt bestuurlijk overleg plaats.
* Het jaarverslag 2021 van Koninkrijksrelaties laat zien dat er in 2021 door de departementen in totaal 557 miljoen euro is geïnvesteerd ten behoeve van Caribisch Nederland.